Η Βγερού λέει την ιστορία της. Αν ακούσεις την ιστορία της δεν την ξεχνάς. ΓΙΝΕΣΑΙ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ.
Γύριζα από χαρά αγαπημένων φίλων.
Περπατούσα γρήγορα, να προλάβω το λεωφορείο.
Σκοτεινός ο δρόμος, κι όταν είδα φώτα, σταμάτησα.
Η Παλαιά Ηλεκτρική, ολόφωτη!
Όπως κάνω και στις ανοιχτές εκκλησιές, είδα φως και μπήκα.
...Μπήκα και βγήκα... πολύ αργά.
Νομίζω, είμαι εκεί, ακόμα.
Υγ. Τι να πω, τώρα;
Πραγματικά, δυσκολεύομαι.
Θα ήθελα να δω πολλές φορές αυτή την παράσταση!
Έτρεχε...!
Σαν την ζωή! Δεν την προλαβαίνεις!
Δύσκολη! Υψηλά νοήματα σε κάθε φράση!
Υψηλά επίπεδα σε όλα της!
Από πού και ποιον ν' αρχίσεις και πώς να τελειώσεις;
Ένα ξέρω, μόνο!
Εγώ που δεν γυρίζω πίσω στα ίδια, που κρατάω μόνο ότι μού αφήσει η πρώτη εντύπωση (δεν έχω χρόνο για πολύ βάθος, δεν προλαβαίνω, καν, την ζωή μου!) θα ήθελα να δω πολλές φορές αυτή την παράσταση και μάλιστα σε πολύ αργό, πιο "αργό", δεν γίνεται!
Τί να πω, κι εγώ, παιδιά; (η "χορεύτρια"...)
Συγκλονισμένη!
Αφού είχα την τύχη να σας δω και να σας μάθω, σας "Ευχαριστώ" που υπάρχετε!
Υπάρχει ελπίδα και την "κρατάτε" στο πάθος σας, εσείς!
"Καλή συνέχεια και Επιτυχία!"
Τί να πω; Ότι σας "έκλεψα" πολλά;
Ναι, το έκανα...
Και θα το ξανακάνω, γιατί αξίζετε, ακόμα και να σας "κλέβουν"!
Η παράσταση «Βγερού γλυκά Φανού» ξεκίνησε την πορεία της από τη Θεσσαλονίκη και το θέατρο Αυλαία και περιοδεύει με μεγάλη επιτυχία σε όλη την Ελλάδα. Παρουσιάστηκε στην Ηγουμενίτσα, την Κοζάνη, την Χίο και συνεχίζει στις 16 – 17 Οκτωβρίου στο Βόλο, στις 23 Οκτωβρίου στις Σέρρες, στις 31 Οκτωβρίου στη Βέροια…
Στην παράσταση παρακολουθούμε μια σύγχρονη ελληνίδα γυναίκα, την Αγγελική, μέσα από τη συγκλονιστική αφήγηση της Βγερούς, που επέζησε της Σφαγής στη Χίο και της δουλείας στη Σμύρνη, να προσπαθεί να συναρμολογήσει την κατακερματισμένη ταυτότητα της. Δύο διαφορετικές εποχές, δύο διαφορετικές γυναίκες, δύο αφηγήσεις συναντιούνται. Η μία κραυγή επιβίωσης και αυτογνωσίας. Η άλλη, μαρτυρία και ταυτόχρονα καταγγελία. Και οι δύο συναρμολογούν μία κοινή μνήμη, μία ελπίδα του μέλλοντος, μία ιστορία. Αν την ακούσετε δεν την ξεχνάτε! Γίνεστε μέρος της!
Η Σφαγή της Χίου είναι μία ανθρώπινη τραγωδία.
Η τραγωδία αυτή, όπως και κάθε τραγωδία, δεν πρέπει να μένει θαμμένηστο χώμα. Θελήσαμε να ανακαλέσουμε τη μνήμη της Σφαγής της Χίου του 1822.
Σκύψαμε πάνω από τις συνθήκες που γέννησαν αυτό το τρομερό γεγονός και κυρίως πάνω από την εμπειρία αυτών που τα υπέστησαν. Ερευνήσαμε μαρτυρίες ανθρώπων που σώθηκαν και προσπαθήσαμε να καταλάβουμε τι σημαίνει να είσαι μάρτυρας και τι μπορεί η μαρτυρία να σημαίνει για εμάς σήμερα.
Eξαιτίας της επιθυμίας να κοινοποιήσουμε τις εμπειρίες μας γεννήθηκε η ιστορία της Βγερούςτης Χιώτισσας που σώθηκε από τη Σφαγή.
Για να το πετύχουμε αυτό αποφασίσαμε η ιστορία της να γίνει βιβλίιο και να αναπαρασταθεί.Η τέχνη είναι ο καλύτερος δρόμος για να διατηρήσεις μία μνήμη ζωντανή. Η σκέψη που συνοδεύει την ανάγνωση και τα συναισθήματα που γεννά το θέατρο είναι τα καλύτερα όχήματα για τη μνήμη.
Είναι όμως δυνατό να δημιουργήσεις ένα “μνημείο” με λέξεις, με εικόνες, με ήχους;
853 άνθρωποι είδαν, άκουσαν, έμαθαν, συγκινήθηκαν με την παράσταση της «Βγερούς» στη Θεσσαλονίκη και πολλοί ακόμη θα την παρακολουθήσουν στη Χίο. Θα μπορούσαμε να αρκεστούμε σ’ αυτό, όμως το πιο σημαντικό για εμάς είναι να γίνει γνωστή η ιστορία της «Βγερούς» σε όσο το δυνατόν περισσότερα μέρη και ανθρώπους.
«Δεν ξέρω αν είναι Ρωμιά, Τουρκάλα ή Φράγκισσα. Ξέρω ότι είναι εκείνη που είδε τη Μεγάλη Σφαγή. Οτι άκουσε τις φωνές των μανάδων που βλέπανε τις κόρες τους να βιάζονται, αντίκρισε βρέφη κομματιασμένα και πεταμένα στα βράχια, έζησε το γιουρούσι και το πελέκι».
Ετσι μας συστήνει ο συγγραφέας Γιώργος Χατζόπουλος τη Βγερού, τη Χιώτισσα ηρωίδα του, που κατάφερε να επιβιώσει από τη Μεγάλη Σφαγή της Χίου το 1822 και την κατοπινή δουλεία στη Σμύρνη. Η γυναίκα αυτή, με την ιδιότυπη ντοπιολαλιά και την τραγική ιστορία, πήρε σάρκα και οστά στο ομώνυμο βιβλίο «Βγερού, γλυκά φανού», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Αιώρα».
«Πρόκειται για μια νουβέλα-μαρτυρία για την ανθρώπινη αγριότητα, ενάντια στη βία και τη σιωπή της ανοχής που την περιβάλλει, μια νουβέλα-καταβύθιση στον ψυχισμό της Ελληνίδας και στα άδυτα της συλλογικής μας μνήμης», εξηγεί.
«Θέλησα να εμβαθύνω στις αληθινές ιστορίες της Χίου, όπως τις άκουσα στο νησί. Αλλά και όπως τις βρήκα μετά από εκτενή έρευνα σε αρχεία και μαρτυρίες, ανάμεσά τους και τα έργα του Στυλιανού Βίου, Χιώτη γυμνασιάρχη, που συνέλεξε αφηγήσεις από επιζώντες της σφαγής και τα παιδιά τους. Ηθελα όμως και μια σύνδεση με το σήμερα. Ετσι, η Βγερού συνδιαλέγεται με την ιστορία μιας σύγχρονης Ελληνίδας, της Αγγελικής, που αναζητά την κατακερματισμένη της ταυτότητα και μέσα από τη συγκλονιστική αφήγηση της Βγερούς επανακτά τη ζωή της. Δύο διαφορετικές εποχές, δύο διαφορετικές γυναίκες. Η μία, κραυγή επιβίωσης και αυτογνωσίας. Η άλλη, μαρτυρία και καταγγελία. Και οι δύο συναρμολογούν μια κοινή μνήμη, μια ιστορική συνέχεια που μεταμορφώνεται σε ελπίδα».
Ο Γιώργος Χατζόπουλος, με σπουδές στα Παιδαγωγικά, την Κοινωνιολογία και τη Συγκριτική Λογοτεχνία, εργάζεται στην εκπαίδευση. Η «Βγερού» είναι το πρώτο του βιβλίο. Εχουν προηγηθεί τρία θεατρικά, με πρώτο το «Μοργκεντάου» (2003), που ανέβηκε στην Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης», στη Θεσσαλονίκη. Και η Βγερού, όμως, μεταφέρθηκε στο θέατρο.
Μόλις ολοκληρώθηκαν οι παραστάσεις στο θέατρο Αυλαία, στη Θεσσαλονίκη. Σειρά έχει η Αθήνα και μετά θα περιοδεύσει σε Χίο και υπόλοιπη Ελλάδα. Τη σκηνοθεσία υπογράφει η Κορίνα Βασιλειάδου, τη μουσική ο γνωστός από τους Χειμερινούς Κολυμβητές Κώστας Βόμβολος και το τραγούδι του τέλους ερμηνεύει ο Παντελής Θαλασσινός. Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ενσαρκώνουν οι Ελευθερία Τέτουλα και Μελίνα Αποστολίδου.
«Ο παραστάσεις ξεκίνησαν συμβολικά την 1η Απριλίου. Αυτή τη μέρα, το 1822, ξεκίνησε και η Σφαγή της Χίου από τα ταγκαλάκια, τους άτακτους Οθωμανούς στρατιώτες. Είχε βγει φιρμάνι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία πως όποιος ήθελε να λεηλατήσει, να πάει στη Χίο, που ήταν πλούσιος τόπος τότε, για χρόνια το αγαπημένο νησί του σουλτάνου. Περνούσαν οι Τούρκοι απέναντι, σφάζαν, καίγαν και λήστευαν. Ηταν μια απάντηση στη Σφαγή της Τριπολιτσάς. Από τους 110.000 μόνιμους κατοίκους μέσα σε πέντε μήνες σφαγιάστηκαν οι 40.000, άλλοι τόσοι πιάστηκαν δούλοι, γύρω στις 15.000 -οι πιο πλούσιοι- διέφυγαν στα γύρω νησιά και μόνο 1.500 μείναν στο νησί. Ούτε οι φρικαλεότητες του Εμφυλίου δεν συγκρίνονται με τη βαρβαρότητα της Μεγάλης Σφαγής».
«Τη Βγερού, ως πρόσωπο, την ένιωθα πάρα πολύ κοντά μου όσο έγραφα. Ακουγα τη φωνή της, έβλεπα το πρόσωπό της, θαύμαζα τη δύναμή της», εξηγεί ο Γιώργος Χατζόπουλος.
«Σε αρκετές περιπτώσεις, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, αναρωτιόμουν κι εγώ για τις επιλογές και τις πράξεις της. Η Στέλλα Τσιροπινά, που εκτός από την ντοπιολαλιά, συνέβαλε και στην ιστορία της Βγερούς με μαρτυρίες κ.λπ., μου μετέφερε πως όταν περνά από τοποθεσίες στη Χίο που αναφέρονται στο βιβλίο, έχει την εντύπωση πως όντως η Βγερού έζησε εκεί και υπήρξε», λέει ο Χατζόπουλος. «Αν τη συναντούσα σήμερα, θα της έλεγα να είναι “ήσυχη”, πως αυτό που ζητούσε, “μνήμη πικρή σαν πικραμύγδαλο. Να την εβάζεις κάθε πρωί στο στόμα, για να θυμάσαι πόσο γλυκιά και όμορφη είναι η ζωή”, συνέβη. Εκατοντάδες άνθρωποι γνωρίζουν την ιστορία της και την ιστορία του λαού της και μαζί με αυτήν και την “αλήθεια” της».
Το βιβλίο το διαβάζεις με μια ανάσα. Και δεν το ξεχνάς. Ο λόγος της Βγερούς, βαθιά συγκινητικός και προσωπικός, γίνεται κομμάτι σου. Κι ας ανήκει στο παρελθόν.
«Πάντα είχα την πίστη πως μέσω της αφήγησης του παρελθόντος, ειδικά μέσω της μαρτυρίας, μπορεί κανείς να ανιχνεύσει καλύτερα την ταυτότητά του», τονίζει ο συγγραφέας. «Ο,τι κι αν κάνουν οι πολιτικοί ή οικονομικοί “θεσμοί”, το παρελθόν είναι πάντα εδώ και, συχνά-πυκνά, το νιώθουμε. Γιατί περί “αίσθησης” πρόκειται: ξεπηδά από τα άλογα σκοτάδια της ύπαρξης και γεννάει μέσα μας απορίες, αμηχανίες. Ολοι μας έχουμε την προσωπική μας ζωή, αλλά συγχρόνως κουβαλάμε μέσα μας, άσχετα αν το συνειδητοποιούμε ή όχι, και μια άλλη ιστορία που δεν είναι μόνο δική μας, είναι μια περιπέτεια που αφορά μια ολόκληρη κοινωνία (τη χιώτικη κοινωνία στο δικό μας παράδειγμα), έναν ολόκληρο λαό. “Είναι πλούτος που αξιωθήκαμε να ζούμε” – όπως λέει και η Βγερού».
«…ηθέλησα δια του τύπου να περισώσω ταύτας, βλέπων ότι ο πανδαμάτωρ χρόνος αφαιρεί εκ μέσου ημών ου μόνον τα λείψανα, αλλά και αυτούς έτι τους αμέσους απογόνους των θυμάτων της Σφαγής, οίτινες αναμβισβητήτως είναι ακένωτα ταμεία ιστορικών πληροφοριών…» Στυλιανός Γ. Βίος, «Η σφαγή της Χίου εις το στόμα του χιακού λαού», Αιγέας, 2008 (πρώτη έκδοση: 1922 (Στο βιβλίο του Σ.Γ. Βίου 43 αφηγητές, οι 13 είναι άτομα που επέζησαν της Σφαγής και οι υπόλοιποι 30 «αμέσως απογόνων των», αφηγούνται «μίαν ζωντανήν εικόνα και αναπαράστασιν πλείστων φρικιαστικών επεισοδίων της φρικαλέας εκείνης.»)
Σε τι αναφέρεται η παράσταση «Βγερού γλυκά φανού»
Η παράσταση Βγερού γλυκά Φανού αναφέρεται στην ιστορία της σφαγής και της δουλείας των κατοίκων της Χίου και στην σχεδόν ολοκληρωτική εξόντωσή τους στις αρχές του 19ου αιώνα. Είναι ένας στοχασμός σχετικά με τη μαρτυρία ως πράξη και ως κληρονομιά και μία διαμαρτυρία για διαχρονική χρήση της βίας και της σιωπής – ανοχής που την περιβάλλει.
“Από 1 Απριλίου του 1822 μέχρι τα τέλη Αυγούστου, μέσα σε πέντε μήνες, υπολογίζεται ότι από τους 117.000 κατοίκους που είχε πληθυσμό το νησί, οι 42.000 σφαγιάστηκαν, οι 10.000 από αυτούς στο Κάβο Μελανιός, περίπου 50.000 πιάστηκαν αιχμάλωτοι και 23.000 διέφυγαν προς τις επαναστατημένες περιοχές της Ελλάδας και τη Δυτική Ευρώπη.”
Φραγκομίχαλος Κώστας, Oι σφαγές της Xίου του 1822: Ποιος ο ακριβής αριθμός των θυμάτων τους; Άλφα Πι, 2009
Γιατί η Βγερού είναι επίκαιρη;
Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει την προσωπική του ζωή, την προσωπική του ιστορία και περιπέτεια, αλλά συγχρόνως κουβαλά μέσα του και μια άλλη ιστορία που δεν είναι μόνο δική του, είναι μια ιστορία και μια περιπέτεια που αφορά έναν ολόκληρο λαό.Η ιστορία της «Βγερούς» συγκροτεί ένα ορίζοντα επικαιρότητας καθώς η ανάμνηση, η διάγνωση και η πρόγνωση συνυπάρχουν και τη συγκροτούν.
Η Βγερού και η διαπραγμάτευση
Σίγουρα οι νέες πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητες υποβάλλουν και νέες πρακτικές, όμως κάποιες αξίες, όπως η ελευθερία και η αξιοπρέπεια και κάποιες ανθρώπινες ιδιότητες, όπως η μνήμη, δεν είναι και δεν πρέπει να είναι ποτέ διαπραγματεύσιμες.
Ποια είναι η Βγερού;
Βγερού” φωνάζουνε τη “Βέρα” στη Χίο. Στα λατινικά “Βέρα” σημαίνει “αληθινή” και στα ρώσικα (“Вера”) πιστή.
Τι ζητάει η Βγερού;
«Δεν ξέρω αν είναι ρωμιά, τουρκάλα ή φράγκισσα, -άσε που δεν ξέρω και πού αρχίζει το ένα και πού τελειώνει το άλλο,- όμως είναι αυτή που είδε σάρκες και ρούχα να γίνονται ένα, το αίμα να τρέχει ποτάμι ανάμεσα στα πόδια των κοριτσιών, είναι αυτή που είδε στήθη γυναικών κομμένα φέτες, μυαλά χυμένα στους ώμους σαν από μια παραγεμισμένη κούπα, βρέφη κομματιασμένα να κείτονται πεταμένα στα βράχια. Είναι αυτή που είδε τη Μεγάλη Σφαγή, αυτή που έζησε το γιουρούσι, το πελέκι, που μεγάλωσε με κλάματα, με θρήνους και με μοιρολόγια.
Είναι αυτή που άκουσε το σμίξιμο των σπαθιών με τη σάρκα, τις φωνές των μανάδων που βλέπανε τις κόρες τους να βιάζονται, το τρίξιμο των δοντιών και τις τουφεκιές να σφυροκοπάνε στον αγέρα. Είναι αυτή που κανένας ήχος της φύσης πλέον δεν της φαίνεται γλυκός, κανένα κελάηδημα αηδονιού το ξημέρωμα δεν την χαροποιεί, γιατί στα αυτιά της ηχούν ακόμα οι κραυγές και τα ουρλιαχτά. Αν και βρήκε τη δύναμη ν’ αγαπήσει και ν’ αγαπηθεί, να κάμει πέντε παιδιά, να τα μεγαλώσει και να τα θεριέψει, πάντοτε ο ύπνος της σαν το θάνατο ήταν πικρός και τα όνειρά της πάντα θα τα στοιχειώνουν οι εκατοντάδες, οι χιλιάδες νεκροί που χάθηκαν μέσα σε λίγες μέρες και μαζί τους χάθηκαν τα ονόματά τους και οι μνήμες τους, χάθηκαν κι οι απόγονοί τους που θα τους μνημόνευαν.
Χιλιάδες κρανία σαπίζουν στα δάση και στα χωράφια, ανάμεσά τους των γονιών της και των αδερφών της, των συγγενών και των φίλων της, των συγχωριανών της, ανθρώπων που γνώρισε κι έζησε μαζί τους και χάθηκαν. Ωστόσο, ποτέ δεν είπε: «Καταραμένη η φυλή που έκανε τις σφαγές. Καταραμένη η γενιά που τους αφάνισε!» Όμως λέει ασυγχώρητοι όσοι βάδισαν στο μονοπάτι της παλιανθρωπιάς. Κι ας είναι Γιουρούκοι, Ζεϊμπέκοι, Αρναούτηδες, Τούρκοι ή Έλληνες, Οβραίοι ή Φράγκοι. Ασυγχώρητοι όσοι στο όνομα του Θεού ή του χρήματος, της απληστίας ή της εκδίκησης, βρωμίζουν τη ζωή με τις πράξεις τους. Κάτω από τα δάκρυά της μίσος δε θα βρείτε.
Δεν ζητάει εκδίκηση. Μνήμη ζητάει! Μνήμη πικρή σαν πικραμύγδαλο. Να την εβάζεις κάθε πρωί στο στόμα, για να θυμάσαι πόσο γλυκιά κι όμορφη είναι η ζωή. Όχι μόνο για μας τους Χιώτες, για όλη την ανθρωπότη! Και με τούτη τη μνήμη να τη ξαναφτιάξεις από την αρχή. Αυτή είναι!»
Απόσπασμα από τη νουβέλα: «Βγερού γλυκά φανού» του Γιώργου Χατζόπουλου
Ποια είναι η Αγγελική;
«Χρόνια μετά, λίγο πριν μπούμε στη νέα χιλιετία, λίγο πριν το τέλος του εικοστού αιώνα, εμείς που πάντα ξεχειλίζαμε από ζωντάνια, που ο θάνατος δεν ήταν παρά ένα κακόγουστο αστείο, που πάντα αφορούσε τους άλλους και ποτέ εμάς, που η απογοήτευση, ο θυμός και το μίσος ποτέ δεν μας είχαν κυριεύσει, αρχίσαμε να νιώθουμε απελπισμένοι, απογοητευμένοι, φοβισμένοι… Σιγά σιγά, όλα όσα μέχρι τότε νοηματοδοτούσαν τη ζωή μας σκόρπισαν, όπως ο άνεμος τις στάχτες μιας φωτιάς που σιγοσβήνει. Ζούσαμε σ’ έναν κόσμο που τίποτα δεν είχε σημασία κι ούτε θα ξαναποκτούσε. Ό,τι κι αν συνέβαινε γύρω μας, ήταν σαν κάτι που ήδη είχε συμβεί, σαν κάτι που έμοιαζε με ανάμνηση κι εμείς απλά το παρακολουθούσαμε σαν σε όνειρο, δίχως να μας αγγίζει, δίχως να μας αφορά.» Απόσπασμα από τη νουβέλα: «Βγερού γλυκά φανού» του Γιώργου Χατζόπουλου
Τι ζητάει η Αγγελική;
«Πόσο θα ’θελα να ήταν καλοκαίρι, Αύγουστος, να ’μασταν ξαπλωμένοι για ώρες πάνω στην άμμο, καταμεσήμερο στα Μαγεμένα, με το μελτέμι να ρυτιδώνει τη θάλασσα, να μη μιλάμε, λίγες κουβέντες, τις απαραίτητες, ώσπου η σκέψη ν’ απαλλαγεί από τη γλώσσα. Κι ύστερα, αφού ο ήλιος πυρώσει τα σώματά μας, να βουτήξουμε για να δροσιστούμε, κι από κύμα σε κύμα, κι από ρεύμα σε ρεύμα να μας παρασύρει ως εκεί που το ακρογιάλι τελειώνει, και λίγο πριν τα βράχια να βγούμε έξω στην αμμουδιά και να πάρουμε το δρόμο της επιστροφής. Δύσκολα τα βήματα, η άμμος χοντρή και παχιά. Ο ένας μπροστά κι ο άλλος πίσω, ο ένας πάνω στην περπατησιά του άλλου.
Κι ύστερα, αφού ρίξουμε κανένα ρούχο επάνω μας κι αγκαλιαστούμε για να ζεσταθούμε, θα κάτσουμε αντίκρυ στον ήλιο που θα ’χει πάρει πορεία για τα Ψαρά, θ’ ακούσουμε το βοριαδάκι να δυναμώνει και να μας ψιθυρίζει και πάλι τα μυστικά του, αυτά που δίνουν νόημα στη ζωή. «Αιωνιότητα θα πει…» «Θάρρος να βρεις…» «Έχε το νου σου…» «Μην κάθεσαι κάτω από…» «Μην ξαναγυρίσεις στον εαυτό σου…» «Κράτα τον όρκο…» «Να θυμάσαι τη…» Κι ύστερα, αφού ο άνεμος κοπάσει και το σκοτάδι της νύχτας απλωθεί παντού, τότε θ’ ανάψουμε φωτιές με ξεραμένες καλαμιές και κούτσουρα που τα ξερνάει η θάλασσα. Και θ’ αρχινίσουμε το τραγούδι. Ένας, ένας, μια, μια… Κι όλοι μαζί… Ώσπου η φύση και πάλι να μας δεχτεί…» Απόσπασμα από τη νουβέλα: «Βγερού γλυκά φανού» του Γιώργου Χατζόπουλου
Μικρό Λεξικό για την ανάγνωση της παράστασης
Ανάβατος, Φωτο: Β. Ζαφείρη
αίσθηση του παρελθόντος: “είναι προσωπική και κατεβαίνει βαθιά ως τα άλογα σκοτάδια της ύπαρξης”, Θανάσης Βαλτινός
αυτογνωσία: “είναι πρόθυμος ο άνθρωπος να κοιτάξει χωρίς αυταπάτες και χωρίς τύφλωση τον ίδιο του τον εαυτό; Μπορεί η ανθρώπινη φύση να αντιμετωπίσει με σοβαρότητα και διαύγεια την ίδια της την φύση;” Δημήτρης Δημητριάδης
αφήγηση: είναι αυτή που αποκρυσταλλώνει ένα νόημα στο χαοτικό συνονθύλευμα του παρελθόντος
διαμαρτυρία: η Βγερού είναι ένα είδος καταγγελίας. Έλληνες και ξένοι, γέροι και νέοι, ζωντανοί και νεκροί, συνυπάρχουν για να συγκροτήσουν μία δήλωση διαμαρτυρίας
επιβίωση: Οι μονόλογοι των δύο ηρωίδων τους είναι κραυγές επιβίωσης, προσπάθεια αυτογνωσίας.
επικαιρότητα: η «Βγερού» συγκροτεί ένα ορίζοντα επικαιρότητας καθώς η ανάμνηση, η διάγνωση και η πρόγνωση συνυπάρχουν και τη συγκροτούν
φωτο: Β. Ζάφείρη
ιστορία: “ο άνθρωπος δεν μπορεί να διδαχθεί από τις συνέπειες των λαθών του, είναι ον ανεπίδεκτο μαθήσεως, κι αυτό με τρόπο ριζικό, αποδεδειγμένο με συντριπτική ενάργεια από την Ιστορία.” Δημήτρης Δημητριάδης
ιστορική μνήμη: είναι αυτή που τη τροφοδοτεί την ουτοπία
Κακό: “είναι στην ανθρώπινη φύση, είναι πρωταρχικός γενεσιουργός παράγων αυτού απ’ το οποίο θα ήθελε (θέλει άραγε;) να βγει αλλά που αυτό του είναι αδύνατον επειδή απλώς είναι αδύνατον να βγει από τη φύση του.” Δημήτρης Δημητριάδης
ανταγιάντιστη: ανυπόφορη, αβάσταχτη
αυτογνωσία: «είναι πρόθυμος ο άνθρωπος να κοιτάξει χωρίς αυταπάτες και χωρίς τύφλωση τον ίδιο του τον εαυτό, μπορεί η ανθρώπινη φύση να αντιμετωπίσει με σοβαρότητα και διαύγεια την ίδια της την φύση;» Δημητριάδης Δημήτρης
Βγερού: “Βγερού” φωνάζουνε τη “Βέρα” στη Χίο. Στα λατινικά “Βέρα” σημαίνει “αληθινή” και στα ρώσικα (“Вера”) πιστή
διαπραγμάτευση: Σίγουρα οι νέες πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητες υποβάλλουν και νέες πρακτικές, όμως κάποιες αξίες, όπως η ελευθερία και η αξιοπρέπεια και κάποιες ανθρώπινες ιδιότητες, όπως η μνήμη, δεν είναι και δεν πρέπει να είναι ποτέ διαπραγματεύσιμες.
Αρχοντικό στη Χώρα φωτο: Βάσια Ζαφείρη
επιβίωση: oι μονόλογοι των δύο ηρωίδων της παράστασης τους είναι κραυγές επιβίωσης και αυτογνωσίας
επικαιρότητα: η παράσταση «Βγερού γλυκά Φανού» συγκροτεί ένα ορίζοντα επικαιρότητας καθώς η ανάμνηση, η διάγνωση και η πρόγνωση συνυπάρχουν και τη συγκροτούν
Θάλασσα:
ιστορία: «ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ Κύριοι, για ό,τι συμβαίνει στον κόσμο πρέπει να ενδιαφερόμαστε, μέσα στον
κόσμο ζούμε, και πρέπει να αντιστεκόμαστε. Αν δεν αντιστεκόμαστε τίποτα δεν θ’ αλλάξει.
ΒΑΓΓΕΛΑΡΟΣ Έτσι νομίζεις αλλάζει ο κόσμος, καημένε;
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ Η ιστορία δείχνει πως όλες οι μεγάλες αλλαγές ήρθαν κατόπιν
ΒΑΓΓΕΛΑΡΟΣ Ποια ιστορία ρε; Αυτή που διαβάζεις στα βιβλία;»
Γιώργος Χατζόπουλος, «ΠΟΣΟ ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΩΣ»
καλικατσού: θαλασσοκόρακας ή θαλασσοκουρούνα
λαλαδάκια: είδος άγριας, κόκκινης τουλίπας που ευδοκιμεί στη Χίο
λαός: «ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ Μπα… Πάντως είναι απαράδεκτο αυτό που συμβαίνει. Ολόκληρη Ευρώπη, με τέτοια ιστορία, με τέτοια κουλτούρα να επιτρέπει να συμβαίνει ένας τέτοιος πόλεμος μέσα στα ίδια της τα σύνορα.
ΒΑΓΓΕΛΑΡΟΣ Και τι μπορούσε να κάνει η… Ευρώπη;
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ Αν οι ευρωπαϊκοί λαοί ξεσηκώνονταν
ΒΑΓΓΕΛΑΡΟΣ Ποιοι λαοί;…»
Γιώργος Χατζόπουλος, «ΠΟΣΟ ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΩΣ»
Η ανατολική πλευρά του γκρεμισμένου τείχους της πόλης της Χίου φωτο: Jim Menexis
λήθη: «είναι πάντα από την πλευρά της εξουσίας», Octavio Paz
μαϊνάρισαν: κάλμαραν, γαλήνευσαν, κόπασαν
μαρτυρία-διαμαρτυρία: η Βγερού είναι μία μαρτυρία και ταυτόχρονα ένα είδος καταγγελίας. Έλληνες και Τούρκοι, μεσήλικες και νέοι, ζωντανοί και νεκροί, συνυπάρχουν για να συγκροτήσουν μία δήλωση διαμαρτυρίας
μούχρωμα:«Μ’ αρέσει αυτή η ώρα. Είναι κάποιοι που την απεχθάνονται. Εμένα μ’ αρέσει. Έρχομαι εδώ, σηκώνω τα περιστέρια μου, και κάθομαι και τα κοιτάω να πετάνε. Στην αρχή πηγαίνουν όλα μαζί. Πάνω από τα εκατό μέτρα όμως ανοίγουν κι ανοίγουν προς όλες τις κατευθύνσεις. Τα άτιμα… Τι ωραία που πετάνε!…» Γιώργος Χατζόπουλος, «ΠΟΣΟ ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΩΣ»
όνειρο:«Εχθές είδα ένα όνειρο… (Ανάβει τσιγάρο.) Άκου να δεις. Ήμουνα, λέει, εδώ στη Θεσσαλονίκη και περπατούσα στους δρόμους, εγώ, μαζί μ’ ένα παιδί, εφτά, οχτώ χρονών. Κάπου πηγαίναμε, κάτι θα κάναμε… Το παιδί πήγαινε μπροστά κι εγώ από πίσω. Πουθενά δεν υπήρχε ψυχή. Κάποια στιγμή ο δρόμος που πηγαίναμε, στο βάθος, έτσι ξαφνικά, τελείωνε στο πουθενά, λες και είχαμε φτάσει κοντά στον ορίζοντα. Το παιδί τότε γυρνάει με κοιτάει και τι βλέπω; Ήμουνα εγώ. Έβλεπα τον εαυτό μου όπως ακριβώς ήμουνα τότε, παιδί. Το βλέμμα, η φωνή, το πρόσωπο… Ήταν τόσο ζωντανά, τόσο αληθινά… Στον ξύπνιο μου, έτσι τόσο καλά δεν θα μπορούσα να με θυμηθώ.»
Η δυτική πλευρά του τείχους φωτο: Jim Menexis
Γιώργος Χατζόπουλος, «ΠΟΣΟ ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΩΣ»
ουτοπία: Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν μπορεί και δεν πρέπει να παραιτηθεί από την προσπάθεια να προβλέψει το μέλλον, και κατ’ επέκταση ν’ απαντήσει στην ερώτηση: «πώς πρέπει να ζήσουμε;». Η Βγερού είναι μία προσπάθεια να συναρμολογηθεί μια μνήμη παρελθόντος και μια ελπίδα του μέλλοντος
παρελθόν:κολυμπάμε μέσα του σαν τα ψάρια στο νερό, και δεν μπορούμε να ξεφύγουμε με τίποτα από αυτό
πολιτισμός: την ίδια χρονιά που γεννιέται η Βγερού ο Αδαμάντιος Κοραής για ν’ αποδώσει την γαλλική λέξη civilisation επανέφερε την ελληνιστική λέξη «πολιτισμός» και την όρισε «ως το σύνολο των πνευματικών και υλικών επιτευγμάτων του ανθρώπου»
συλλογική συνείδηση: ο σύγχρονος άνθρωπος έχει την προσωπική του ζωή, την προσωπική του ιστορία και περιπέτεια, αλλά συγχρόνως κουβαλά μέσα του και μια άλλη ιστορία που δεν είναι μόνο δική του, είναι μια ιστορία και μια περιπέτεια που αφορά έναν ολόκληρο λαό
ταγκαλάκια: άτακτοι Οθωμανοί στρατιώτες, η λέξη «ταγκαλάκι» στη λαϊκή σημασία της σχετίζεται με το δαίμονα-διάβολο
τοπίο: το Χιώτικο τοπίο, όπως και κάθε τοπίο έχει τη δική του εκδοχή της ιστορίας και μυθολογίας, έχει τη δική του πολιτική
τραύμα: «Ξέρω καλά τι λέω…. (Σιωπή.) Είχαν πει πως όλα είχαν τελειώσει, πως τίποτα δεν θα γινότανε. Τον πήραν, όμως. Τον πήραν μαζί με άλλους είκοσι τρεις. Είκοσι έξι άντρες είχαν απομείνει όλοι και όλοι. Δεκαπέντε Δεκεμβρίου ήταν, του Αγίου Λευτερίου, τους πήραν και τους μετέφεραν μέσα σε μια χαράδρα και τους σκότωσαν. Όχι με όπλα, με τσεκούρια και με μαχαίρια, τους σκότωσαν και ύστερα τους έκαψαν για να εξαφανίσουν τα ίχνη τους. Δυο γλίτωσαν όλοι όλοι. Δύο μέρες μετά γύρισαν στο χωριό και μας είπανε τα νέα. Όλοι τρέξανε για να βρούνε τους ανθρώπους τους. Με πήρε κι εμένα η μάνα μου απ’ το χέρι και πήγαμε μαζί με τους άλλους. Μ’ άφησε παράμερα, αλλά από μακριά την έβλεπα που έψαχνε γονατιστή μέσα στις στάχτες. Σ’ ένα μισοκαμένο παντελόνι γνώρισε το μπάλωμα. Αυτό το μπάλωμα το έραψα εγώ, φώναζε… Αυτός είναι ο Αναστάσης μου… (Παύση.) Τα κοκάλα τα βάλαμε σ’ ένα κιβώτιο και μεταφέραμε στο σπίτι. Είκοσι εννιά χρονών ήτανε. Είκοσι εννιά. Και δεν είχε κάνει και τίποτα, ε. Τίποτα δεν είχε κάνει. (Παύση.) Τι τους ζήτησα; Τι θέλουν δηλαδή, να με ξεκάνουν; Αυτό θέλουν; (Βάζει τα χέρια του στο πρόσωπο και κλαίει.)»
Γιώργος Χατζόπουλος, «ΠΟΣΟ ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΩΣ»
Σπηλιές-δωμάτια ψαράδων δίπλα στη θάλασσα στην Αγία Φωτιά φωτο: Βάσια Ζαφείρη
«το μωρό αρχίνησε να κλαίει»: «Κάμε το να πάψει, αλλιώς θα μας νιωστούμενε και θα σφα’ούμε όλοι», λέει της μάνας ο Νικόλας ο Φράγκος. Τι να κάνει η καψερή, έφραξε το στόμα του μωρού με την παλάμη της για να το σωπάσει. Άμα έσβησαν οι θόρυβοι, βλέπω στην άκρη της σπηλιάς τη μάνα να κλαίει. Το μωρό της ήτανε νεκρό. Άθελα της το έπνιξε το κακόμοιρο
Γιώργος Χατζόπουλος, «ΒΓΕΡΟΥ ΓΛΥΚΑ ΦΑΝΟΥ»
ύπνος:«Πάντοτε ο ύπνος της σαν το θάνατο ήταν πικρός και τα όνειρά της πάντα θα τα στοιχειώνουν οι εκατοντάδες, οι χιλιάδες νεκροί που χάθηκαν μέσα σε λίγες μέρες και μαζί τους χάθηκαν τα ονόματά τους και οι μνήμες τους, χάθηκαν κι οι απόγονοί τους που θα τους μνημόνευαν.»
Η παράσταση “Βγερού Γλυκά Φανού” βασίζεται
στη ομότιτλη νουβέλατου Γιώργου Χατζόπουλου
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΙΩΡΑ, 2015 Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
«Δεν ξέρω αν είναι ρωμιά, τουρκάλα ή φράγκισσα, όμως είναι αυτή που άκουσε το σμίξιμο των σπαθιών με τη σάρκα και τις φωνές των μανάδων που βλέπανε τις κόρες τους να βιάζονται, που αντίκρισε βρέφη κομματιασμένα να κείτονται πεταμένα στα βράχια, που έζησε το γιουρούσι και το πελέκι. Είναι αυτή που είδε τη μεγάλη Σφαγή…
Κάτω από τα δάκρυά της μίσος δε θα βρείτε. Δεν ζητάει εκδίκηση κι ας είναι ασυγχώρητοι όσοι στο όνομα του Θεού ή του χρήματος, της απληστίας ή της εκδίκησης, βρωμίζουν τη ζωή με τις πράξεις τους. Μνήμη ζητάει!
Η Βγερού! Η Χιώτισσα που κατάφερε να επιζήσει της Σφαγής του 1822, της δουλεία της στη Σμύρνη και να επιστρέψει στη Χίο, να κάνει παιδιά, εγγόνια και να αφήσει κληρονομιά την ιστορία της.
Μια ιστορία που δύο αιώνες σχεδόν μετά θα βρει αποδέκτη την Αγγελική, μια σύγχρονη Ελληνίδα, και θα τη βοηθήσει να συναρμολογήσει την κατακερματισμένη της ταυτότητα.
Μία νουβέλα μαρτυρία για την ανθρώπινη αγριότητα, διαμαρτυρία ενάντια στη διαχρονική χρήση της βίας και στη σιωπή-ανοχή που την περιβάλλει, μία νουβέλα-καταβύθιση στον ψυχισμό της σύγχρονης Ελληνίδας γυναίκας και στα άδυτα της συλλογικής μας μνήμης.»
Η αφήγηση της Βγερούς όπως τη θυμόταν η δισέγγονη της η κερα-Στελιανή
Στο επίμετρο του βιβλίου διαβάζουμε την αφήγηση της Βγερούς όπως η πρωταγωνίστρια της ιστορίας μας η Αγγελική την άκουσε από την μητέρα της. Το κείμενο αυτό είναι γραμμένο στην ντοπιολαλιά της Χίου και πιο συγκεκριμένα αυτή που μιλάνε στα Λιβάδια και τη μεταφορά την έκανε η Στέλλα Τσιροπινά.
“Εκείνη τη μέρα, την πρώτη της Σφα’ής, όλοι μας ήμεστε στο σπίτι μας, στον Απάνω Γιαλό, στη Γλυφάδα. Μεγάλη Παρασκευή ήτανε, εκούγαμε και τις κανονιές που πέφτανε στη Χώρα κι ήλεγενε η μάνα στον κύρη μας: «Κωσταντή, να πάρομε τα παιδιά, να φύομε! Οι Τούρκοι ’εν έχουνε καλό σκοπό».
«Μη φο’άσαι, γυναίκα, ’εν είναι τίποτις, άκουέ μου που σου λέω, πιότερα γρόσια θένε, ως φαίνεται».
Τη μάνα, όμως, την εζώνανε τα φίδια: «Εδευτά που γίνανε με τους Σαμιώτες, τους εσκυλιάσανε. Θα τα ξεχάσουνε, Κωσταντή μου;»
Εκείνος, όμως, τίποτις -σαν να του ’χε δώκει μωρία ο Θεός!- εκίνησε κατά τη Χώρα να πα’ να δει ίντα γίνεται.
«Αντέστε οι δυο σας», είπενε η μάνα σε μένανε και το Μικέ, τον αδερφό μου, «αντέστε στα Καλογέρικα, να πάω να φέρω ένα μπογαλάκι ρούχα και φαΐ κι έρκομαι κατά πίσω σας με τη Μαριάθη και τ’ Κρυσταλλώ».
Στο τρίστρατο, στου Μώρου το πηγάδι –Θε μου και Παναγιά μου!- ένα μπουλούκι ταγκαλάκια επετάχτηκε ομπρός μας. Εσαρτάρανε απέ το τοιχογύρι του μαστρο-Περιστέρη και μας επερικυκλώσανε σα λυσσιασμένοι. Ο Μικές μας ήκαμε να τρέξει. Ένα ταγκαλάκι ήστρεψε προς τη μεριά του και του ’πε: «Ντουρ!»
Ο Μικές μας εσταμάτησε, σα σπουργιτάκι παραλοϊσμένο, το σπαρτάρι μου, επόμεινε. Το ταγκαλάκι του ’δωκε μια κοφτή στα σβέρκα με τη σπάθα. Έγώ εκατήβασα το κεφάλι μου να μη θωρώ το μακελειό και ήκλαια βουβή…”
ΤΑ 3 ΖΩΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Η ιστορία έχει τρία ζώα: Μια αλεπού ένα γεράκι και μια καλικατσού!
Και τα τρία ζώα τα συναντάς συχνά στη Χίο. Από πού ήρθαν και γιατί μπαίνουν στην ιστορία μας;
Κανείς δεν ξέρει. Όμως ξέρουμε πως:
η αλεπού ήρθε για τη Βγερού:
“Άξαφνα, πάνω στο μονοπάτι να σου μια αλεπού. Με το που μας είδε, άρχισε να τρέχει προς το μέρος μας. Σα ζύγωσε, κοκάλωσε εμπρός μας και στάθηκε εκεί να μας κοιτά. Με μια κίνηση, ίδιο αερικό, γρήγορα γρήγορα, χάθηκε στον πευκιώνα.”
το γεράκι για τον αφηγητή:
«Άξαφνα, ένας σκοτεινός όγκος, ένα γεράκι πέταξε δίχως βιασύνη δυο τρία μέτρα από το χώμα και χώθηκε βαθιά μέσα στο δάσος.»
και η καλικατσού πετάει σ’ αυτόν που ακούει την ιστορία:
«Άξαφνα μια καλικατσού πέταξε σα σίφουνας δυο χεριές απέ το νερό ώσπου εχάθη στη θάλασσα.» Αποσπάσματα από το βιβλίο “Βγερού γλυκά φανού”
Η σπηλιά στο Λιθί
Το «Σπήλαιο Συκιάς στο Λιθί», όπου κρύβονταν Χιώτες κατά στη Σφαγή του 1822
“Κάνανε σινιάλα, μπας και τους δει κανένα πλεούμενο…”
Φωτογραφία: Αντιγόνη Κουράκου
«Στη σπηλιά ήτανε κι άλλος κόσμος στοιβαγμένος. Οι Σβώκηδες, οι Γλύφτηδες, σόγια Καρδαμυλίτικα, Χωραΐτες που δεν τους είχα ακουστά, ένα μωρουδάκι στα σπάργανα, κι άλλοι ακόμα, καμιά εικοσαριά όλοι μαζί, έρμοι και σκοτεινοί πια…. Όλοι καλοί νοικοκύρηδες, που έχασαν τα σπίτια τους και τους ανθρώπους τους, και κρυβόντουσαν σαν τ’ αγρίμια μες στις σπηλιές και τα λαγκάδια. Τουφέκια, μαχαίρια δεν είχαμε, γιατί οι Τούρκοι τα ’χαν μαζέψει όλα. Μερικοί βαστούσαν βέργες, που είχαν μπηγμένο ένα πιρούνι επάνω, κι άλλοι βαστούσαν σούβλες. Ψωμί, νερό, σύκα ξερά, χαρούπια και κουκιά τρώγαμε….
Τα πρωινά κάποιοι πηγαίνανε μέχρι τ’ ακρογιάλι και κάνανε σινιάλα, μπας και τους δει κανένα πλεούμενο περαστικό και έρθει και μας σώσει. Αλλά είτε το μέρος ήταν δύσκολο και δεν μας έβλεπαν είτε οι καπεταναίοι φοβόντουσαν να πλησιάσουν, κανένας δεν ερχότανε. Απ’ τη λαχτάρα μας θωρούσαμε τους αφρούς των κυμάτων για καΐκια και χαιρόμασταν. Μια μέρα, μετά από καμιά εβδομάδα θα ’τανε, ακούσαμε φωνές έξω απ’ τη σπηλιά. Ανθρώποι απ’ το γαλλικό Κοσουλάτο ήτανε.
«Ο Κόσουλας σας μηνά πως όποιος πα’ να προσκυνήσει, θα του δώκουνε πίσω όλα του τα χωράφια κι όλο του το βιος.»
Το «Σπήλαιο Συκιάς στο Λιθί», όπου κρύβονταν Χιώτες κατά στη Σφαγή του 1822 Φωτογραφία: Από τη σελίδα στο fb: Σπήλαια Χίου – Chios island caves
«Ο Καρά Αλής δίνει άσυλο σε όποιονε προσκυνήσει!».
«Κρατάμε επιστολή του Μητροπολίτη και των Δημογερόντων!».
Κάποιοι ούριοι τούς πιστέψανε και θέλανε να πάρουνε το δρόμο για τη Χώρα. Βγήκε τότε μπροστά ο Στεφανής ο Σβώκης και λέει: «Ελωλαθήκατε;»
Όσοι γελάστηκαν και πήγαν, τους έσφαξαν όλους.» Απόσπασμα από τη νουβέλα του Γιώργου Χατζόπουλου «Βγερού γλυκά Φανού»
Η “Βγερού” περιοδεύει: Οι παραστάσεις που έχουν κλείσει μέσα στο 2015
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – 4-22 Νοεμβρίου – ώρα 9:15
Η παράσταση “Βγερού γλυκά φανού” θα παρουσιαστεί στην Θεσσαλονίκη στο Θέατρο «Αυλαία» την Τετάρτη 4 Νοεμβρίου έως και Κυριακή 22 Νοεμβρίου και ώρα 21.00.
ΒΟΛΟΣ -Παρασκευή 16 – Σάββατο 17 Οκτωβρίου – ώρα: 21.00
Η παράσταση “Βγερού γλυκά φανού” θα φιλοξενηθεί από το ΔΗΠΕΘΕ Βόλου και θα παρουσιαστεί στην πόλη του Βόλου και στο Θέατρο της Παλιάς Ηλεκτρικής στο πλαίσιο της συνεργασίας με την Δ/νση Πολιτισμού Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π – ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Δήμου Βόλου την Παρασκευή 16 Οκτωβρίου και το Σάββατο 17 Οκτωβρίου και ώρα 21.00.
ΣΕΡΡΕΣ – Παρασκευή 23 Οκτωβρίου – ώρα: 21.00
Η παράσταση “Βγερού γλυκά φανού” θα φιλοξενηθεί από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών και θα παρουσιαστεί στην πόλη των Σερρών και στην Κεντρική σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου «Αστέρια» την Παρασκευή 23 Οκτωβρίου και ώρα 21.00.
Η παράσταση “Βγερού γλυκά φανού” θα φιλοξενηθεί από το ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας και θα παρουσιαστεί στην πόλη των Βέροιας και στο Δημοτικού Θέατροτην Παρασκευή 30 Οκτωβρίου και το Σάββατο 31 Οκτωβρίου και ώρα 21.00.
Έγιναν:
ΜΕΡΚΟΥΡΕΙΑ 2015 – Τετάρτη 19 Αυγούστου – ώρα: 21.00
Η παράσταση “Βγερού γλυκά φανού” θα συμμετάσχει στα ΜΕΡΚΟΥΡΕΙΑ 2015 που διοργανώνει ο Δήμος Συκεών- Νεάπολής ΔΗΠΕΘΕ Σερρών και θα παρουσιαστεί στην πόλη της Θεσσαλονίκης και στο Δημοτικό Θέατρο Συκεών την Τετάρτη 19 Αυγούστου και ώρα 21.00.
Η παράσταση “Βγερού γλυκά φανού” θα παρουσιαστεί στην ΧΙΟ στο Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης (ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΤΡΟΜΗΝΑΣ) υπό την ΑΙΓΙΔΑ του ΔΗΠΕΘΕ Βορείου Αιγαίου και του Δήμου ΧΙΟΥ τις μέρες Παρασκευή 7, Σάββατο 8 & Κυριακή 9 Αυγούστου και ώρα 21.15
ΚΟΖΑΝΗ – Kυριακή 31 Μαΐου - ώρα: 20.00
Η παράσταση “Βγερού γλυκά φανού” συμμετέχει στο Φεστιβάλ τις «Μέρες Θεάτρου», ένα φεστιβάλ με παραστάσεις χαρισματικών ελλήνων καλλιτεχνών του θεάτρου και των παραστατικών τεχνών που διοργανώνει για πρώτη φορά το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης διοργανώνει τον Μάιο και Ιούνιο του 2015.
ΚΕΡΚΥΡΑ – Σάββατο 30 Μαΐου - ώρα: 21.00
Η παράσταση “Βγερού γλυκά φανού” θα φιλοξενηθεί από το ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας και θα παρουσιαστεί στην πόλη της Κέρκυρας και στο Δημοτικό Θέατρο Κέρκυρας το Σάββατο 30 Μαϊου και ώρα 21.00. (ΑΝΑΒΛΗΘΗΚΕ ΛΟΓΩ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ )
:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου